ΤΟ ΔΙΠΛΟ ΒΙΒΛΙΟ

Είναι αλήθεια ότι το Διπλό Βιβλίο έγινε ανάρπαστο στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Θεωρείται ως ένα από τα κορυφαία δείγματα της ελληνικής μεταπολεμικής πεζογραφίας. Σήμερα έχει κυλήσει ένα τέταρτο του αιώνα από τότε και τα γραφόμενα εκεί φαίνονται ακόμα πιο αληθινά. Το βλέμμα του συγγραφέα έβλεπε τον καιρό του από το μέλλον και όποιος έχει ζήσει τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες ξέρει ότι αυτό το βιβλίο είναι ένα κομμάτι απ’ τη ζωή του. Υποτίθεται ότι περιγράφει την μοναχική και σκληρή ζωή ενός Έλληνα στην μετεμφυλιακή Ελλάδα και κατόπιν στην Γερμανία. Όμως κατά τον συγγραφέα, το βιβλίο αποτελεί «μια έκφραση ελληνικής αγωνίας μπροστά στον σημερινό κόσμο». Τώρα, καλύτερα ίσως από τότε, μπορεί να φανεί η αριστοτεχνική σύνθεση των εννέα κεφαλαίων του Διπλού Βιβλίου μέσα από τα διαφορετικά δρομολόγια των ηρώων που ολοένα διασταυρώνονται: το κυκλοφοριακό χάος που γεννούν οι μετακινήσεις τους είναι το χάος της συνείδησης μετά τον πόλεμο, μετά τον εμφύλιο, το μεταίχμιο εκείνο όπου η ελληνική κοινωνία διαλύεται χωρίς η νέα που δημιουργείται στη θέση της να έχει βρει το ποιόν της.