Ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος γεννήθηκε στη Μονεμβασιά της Λακωνίας την πρωτομαγιά του 1909. Η οικογένειά του ζούσε απέναντι από την Παναγία τη Χρυσαφίτισσα. Μετά τη γέννησή του, εγκαταστάθηκε οριστικά σε ένα σπίτι που αγόρασε ο πατέρας του Ελευθέριος στην είσοδο της καστροπολιτείας, δίπλα στα τείχη, μπροστά από το οποίο έχει τοποθετηθεί σήμερα η προτομή του. Έμαθε τα πρώτα του γράμματα στο δημοτικό και το σχολαρχείο της ιδιαίτερης πατρίδα του και ύστερα ενεγράφη στο γυμνάσιο του Γυθείου. Με την περάτωση των γυμνασιακών του σπουδών το 1925, έρχεται στην Αθήνα όπου εργάζεται ως δακτυλογράφος και αντιγραφέας συμβολαιογραφείου, καθ' ότι εν τω μεταξύ τα πλούσια κτήματα του μέχρι πρότινος εύπορου πατέρα του αποτελούν πλέον περασμένα μεγαλεία. Στην Αθήνα προσβάλλεται από τη νόσο της φυματίωσης και επιστρέφει στην Μονεμβασιά έχοντας ήδη έτοιμες τις δύο πρώτες ποιητικές του συλλογές, «Στο Παλιό μας Σπίτι» και το «Δάκρυα και Χαμόγελα». Ποιήματα της δεύτερης συλλογής δημοσίευσε με το ψευδώνυμο «ΡΙΤ...ΣΟΣ», ενώ για «Το τραγούδι της αδελφής μου», το οποίο θεωρείται ένα από τα ωραιότερα τραγούδια της ελληνικής ελεγειακής ποίησης, αφιερωμένο στην πολυαγαπημένη του αδελφή Λούλα, ο Κωστής Παλαμάς ενθουσιασμένος έγραψε για τον δημιουργό του: «Το ποίημά σου το πικρό το ζουν ιχώρ κι αιθέρας / καθάριος όρθρος της αυγής μηνάει το φως της μέρας / Σε μια φρικίαση τραγική χαμογελάει μια πλάσης / ρυθμός. Παραμερίζουμε ποιητή για να περάσεις».
Στα επόμενα χρόνια ο ποιητής θα ταλαιπωρηθεί αρκετά από την επιδεινωμένη υγεία του, αλλά και από πολιτικές διώξεις και εξορίες. Δεν χάνει όμως το κουράγιο του, συνεχίζει να γράφει κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες. Καρπός αυτής της μεγάλης περιόδου είναι οι ποιητικές συλλογές: «Εαρινή συμφωνία», «Εμβατήριο του ωκεανού», «Δοκιμασία», «Η παλιά μαζούρκα σε ρυθμό βροχής», «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο», κ.α. Το 1954 νυμφεύεται τη Φαλίτσα Γεωργιάδη και ένα χρόνο μετά γεννιέται η μοναχοκόρη του Έρη. Το 1956 βραβεύεται με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη «Σονάτα του Σεληνόφωτος», ενώ ακολουθούν μια πλειάδα συλλογών που πλουτίζουν το ποιητικό του έργο. Το 1967 νέες περιπέτειες αναμένουν το Ρίτσο με εξορίες αρχικά στη Γυάρο και κατόπιν στη Λέρο, όπου γράφει τα «Δεκαοχτώ Λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας». Εντούτοις δεν παύουν εν μέσω δικτατορίας να κυκλοφορούν οι ποιητικές του συλλογές και το έτος 1969 ο ποιητής γνωρίζει μεγάλη προβολή στο εξωτερικό. Το 1975 προτείνεται για έβδομη φορά για το βραβείο Νόμπελ, ενώ ακολουθούν και άλλες διεθνείς βραβεύσεις.
Το έργο του Γιάννη Ρίτσου βρίσκεται συγκεντρωμένο στους τέσσερις τόμους των «Απάντων» του ποτισμένο από τα βιώματα της παιδικής του ζωής, την φύση, την ιδιαίτερη πατρίδα του, την ιστορία, τις παραδόσεις και τα έθιμα του τόπου μας, τα μεγάλα κοινωνικά και πολιτικά γεγονότα, ενώ «η ποίηση -όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ίδιος- πρέπει να είναι οδηγός μάχης και ευτυχίας, ένα όπλο και μιά σημαία στα χέρια της ελευθερίας». Έτσι η ποίησή του έγινε ένα όπλο στον αγώνα για την κοινωνική πρόοδο και την ευτυχία, ένας κήρυκας της αγάπης, της ειρήνης και της δικαιοσύνης.
