Ο πεζογράφος Δημοσθένης Ν. Βουτυράς γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη (1871). Λογοτέχνης από τους μεγάλους του νεοελληνικού διηγήματος. Κουβαλώντας τις εμπειρίες της αρρώστιας του (επιληψία) και των ματαιωμένων ονείρων του για στρατιωτική καριέρα, μελόδραμα, ταξίδια κτλ. έδωσε τα αφηγήματά του «Ο νέος Μωυσής» και «Ο ταξιδιώτης».Έζησε μέσα στη φτώχεια και στις στερήσεις. Για να κερδίσει χρήματα στην αρχή εργάστηκε ως τραγουδιστής σε μελοδράματα. Αργότερα συνεργάστηκε με διάφορες εφημερίδες, στις οποίες δημοσίευε διηγήματα και άλλες εργασίες. Μετά τη χρεοκοπία του εμπόρου πατέρα του, που ήθελε να τον κάμει επιχειρηματία (σιδηρουργείο), αφοσιώθηκε εξ ολοκλήρου στη λογοτεχνία, προσπαθώντα, κατά το δυνατό, να αποζεί από το γράψιμο.
Ως λογοτέχνης εμφανίστηκε το 1901, όταν κυκλοφόρησε η πρώτη συλλογή διηγημάτων του, «Ο Λαγκάς και άλλα διηγήμτα». Το κύριο έργο του είναι πεζογραφικό. Πολυγραφότατος έγραψε πάνω από 400 διηηγήματα και νουβέλες, που τυπώθηκαν σε 31 τόμους, δύο μυθιστορήματα, μια μελέτη καθώς και σχολικά βιβλία. Ως λογοτέχνης ήξερε να διεισδύει βαθιά στις ψυχές των τυραγνισμένων ανθρώπων της ζωής, να εντοπίζει τα ηθικά, πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα και να σκιαγραφεί καταστάσεις με τρόπο ιδιαίτερα παραστατικό. Τα θεματά του τα παίρνει από την καθημερινή ζωή, από τις φτωχογειτονιές, και οι ήρωες του είναι οι απλοϊκοί άνθρωποι, οι εργάτες, οι αργόσχολοι της ταβέρνας, οι πονεμένοι και βασανιζόμενοι από την ζωή. Σε ξεχωριστούς τόμους εκδόθηκαν οι συλλογές διηγημάτων του: «Ο Λαγκάς και άλλα διηγήματα», Αθήνα 1901. «Παπάς ειδωλολάτρης», Αθ. 1920.«32 Διηγήματα», Αθ. 1920. «Ζωή αρρωστεμένη», Αθ. 1921. «Μακριά απ' τον κόσμο», Αθ. 1921. «Το γκρέμισμα των Θεών», Αθ. 1922. «Όνειρο που δεν τελειώνει», Αθ. 1922, κ.ά. Στον τομέα του σχολικού βιβλίου ο Βουτυράς παρουσίασε το Αναγνωστικό «Τα δικά μας και τα παλιά χρόνια» (1930) και τα «Αναγνωστικά», βιβλία κατάλληλα για τη Β', Γ', Δ', Ε', και ΣΤ' δημοτικού σχολείου.
Ωστόσο τη φτώχεια του ουδέποτε μπόρεσε να τη νικήσει (η σχετική αγωνία του καθρεπτίζεται σε πολλά από τα διηγήματά του) και πέθανε σε βαθιά γεράματα, μέσα στην τυραννία της αρρώστιας και της ανέχειάς του, αγνοημένος από την πολιτεία (1958). Μετά το θάνατό του εκδόθηκαν σε 2 τόμους τα «Άπαντά» του (επιλογή διηγημάτων), Αθήνα 1958-60. Διηγήματα του Βουτυρά μεταφράστηκαν σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες. Για την προσφορά του στα νεοελληνικά γράμματα τιμήθηκε με το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων (1923) και με το «Αριστείο» του Δήμου Πειραιώς (1932). Ο Βουτυράς ήταν ένας αυτοδίδαχτος πεζογράφος και ένας από τους σπουδαιότερους διηγηματογράφους της εποχής του. Το έργο του κατέχει σοβαρή θέση στη νεοελληνική λογοτεχνία.