Δραγούμης Ίων

Ο δικηγόρος, διπλωμάτης και λογοτέχνης, Ίων Δραγούμης (1878-1920), έγραψε με βάση τον εσωτερικό άνθρωπο και τον ελληνοκεντρισμό του. Υπήρξε ένας οραματιστής της νεοελληνικής αρετής και της πραγμάτωσης των εθνικών δικαίων, που επιζήτησε να εμπνεύσει αυτοπεποίθηση, στηριγμένη στο ρεαλισμό της γνήσιας ελληνικής ιδέας, και να υποβάλει ανθρώπινο ήθος ως προϋπόθεση ενός καινούργιου νεοελληνικού πολιτισμού. Πρωταγωνίστησε στο γλωσσικό κίνημα του δημοτικισμού. Σπούδασε νομική στο Παρίσι. Το 1897 υπηρέτησε εθελοντής στο μηχανικό και στη συνέχεια συμπλήρωσε τη θητεία του στο πεζικό. Συνδέθηκε ερωτικά με την Πηνελόπη Δέλτα. Από το 1899 μπήκε στο διπλωματικό κλάδο και υπηρέτησε διαδοχικά ως υποπρόξενος, κατόπιν απαίτησής του, στο Μοναστήρι και εν συνεχεία στην Ανατολική Μακεδονία, στο Προξενείο Σερρών (1903), στην Ανατολική Ρωμυλία στο Προξενείο του Πύργου και στη Θράκη, στο Προξενείο της Φιλιππούπολης (1904). Από τον Μάιο έως τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς συμμετέχει ως έφεδρος δεκανέας στα γυμνάσια του ελληνικού στρατού. Σε συνεργασία με τον γαμπρό του Παύλο Μελά, σύζυγο της αδελφής του Ναταλίας, οργάνωσε τις ελληνορθόδοξες κοινότητες εναντίον των εξαρχικών κομιτάτων, κινητοποίησε τις Ελληνικές Δυνάμεις και αναδείχθηκε ένθερμος υποστηρικτής της μακεδονικής σύγκρουσης. Ανάλογες προσπάθειες κατέβαλε κατά τη διετία 1907-1909 στην Κωνσταντινούπολη, υπηρετώντας στην εκεί ελληνική πρεσβεία. Το 1908 ιδρύει με τον Αθανάσιο Σουλιώτη-Νικολαΐδη την Οργάνωση της Κωνσταντινουπόλεως με σκοπό τη συνεννόηση όλων των εθνοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για ισοπολιτεία. Την ίδια χρονιά (1908), ο Δραγούμης διέκοψε τη σχέση του με την Πηνελόπη Δέλτα όταν συνδέθηκε με την ηθοποιό Μαρίκα Κοτοπούλη. Το 1909 οργανώνει στο Υπουργείο Εξωτερικών το Β΄ Πολιτικό Τμήμα Ανατολικών Υποθέσεων.Υπήρξε συνεκδότης της «Πολιτικής Επιθεώρησης» (με το Μπούσιο και Καραπάνο), οργάνωσε το Σενέδριο των Ενωτικών Δωδεκανησίων, στην Πάτμο (1911), χειρίστηκε με επιτυχία το θέμα του Αγ. Όρους, στην Πετρούπολη (1914), και παγιδευμένος μέσα στο διχασμό του 1915, δολοφονήθηκε στη λεωφόρο Κηφισίας, την ημέρα της δολοφονικής απόπειρας κατά του Ε. Βενιζέλου στο Παρίσι (1920). Στο σημείο της εκτελέσεως ανεγέρθηκε το 1921 μνημείο, λευκή κολώνα, όπως είχε ζητήσει με τους στίχους του ο Κωστής Παλαμάς, στη Νεκρική ωδή που είχε συνθέσει (8 Αυγ. 1920) εις μνήμην του Δραγούμη, Συνεργάστηκε με το «Νουμά» ως Ίδας, υπήρξε στέλεχος του Εκπαιδευτικού Ομίλου και, με πρόδηλη νιτσεϊκή επίδραση, έγραψε: «Μαρτύρων και ηρώων αίμα», «Όσοι ζωντανοί», «Σαμοθράκη».