ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ

Δέν ήταν άγνωστοι στούς αρχαίους  Έλληνες ορισμένοι, καί μάλιστα ουσιώδεις όροι τής Παιδαγωγικής, όπως οί όροι παιδεία, παιδεύω, παιδαγωγός, αγωγή καἰ άλλοι. Καί τούτο διότι, όπως είναι γνωστό, εκείνοι πρώτοι μελέτησαν, ίδρυσαν καί οργάνωσαν τήν παιδεία. Πρώτοι ακόμη ερεύνησαν καί εβάθυναν τά φιλοσοφικά προβλήματα τής παιδείας. Άς σημειώσουμε ότι παιδαγωγός γιά τούς αρχαίους, ήταν ό δούλος, ένας μορφωμένος δούλος, πού έργο του είχε νά οδηγή «τόν παίδα» στό δάσκαλο αλλά καί να συμβάλλη, όσο τού επέτρεπε η μόρφωση του, στήν καλύτερη διαμόρφωσή τής. Σέ πολλές ελληνικές τραγωδίες έχουμε σκηνές πού δείχνουν πόσο βαθειοί δεσμοί αγάπης, εκτίμησης, ευγνωμοσύνης, καί σεβασμού, πού έμεναν στέρεοι σέ όλη τή ζωή, έδεναν τόν «παίδα» μέ τόν παιδαγωγόν τού. Σήμερα ο όρος παιδαγωγός δηλώνει τόν επιστήμονα πού ασχολείται κατά κύριο λόγο μέ τήν αγωγή καί τά προβλήματά τής, πιό πέρα όσους ασκούν τό έργο τής αγωγής. Από  τόν ίδιο όρο πήρε στούς νωτέρους χρόνους τό όνομα της καί η επιστήμη πού ασχολείται μέ τήν παιδεία καί ονομάστηκε Παιδαγωγική. Καί είναι η Παιδαγωγική η επιστήμη πού ερευνά καί θέλει νά συλλάβη τό θέμα τής αγωγής, νά εξετάση τί είναι αγωγή καί ποιοί οί σκοποί της- αυτό είναι τό θεωρητικό μέρος-και να μελετήση τούς ότους μέ τούς οποίους πραγματώνεται ασκείται η αγωγή. Τί είναι όμως αγωγή; Γενικά τήν ορίζουν ώς σκόπιμη επίδραση πού ασκείται από τον παιδαγωγούντα στόν παιδαγωγούμενο. Περιοριζόμαστε εδώ νά σημειώσουμε μόνο ότι όλες οί λέξεις πού περιέχει ό ορισμός αυτός υποδηλώνουν βασικά ερωτήματα καί προβλήματα τής αγωγής. Το σπουδαιότερο μέρος τής Παιδαγωγικής είναι, όπως είπαμε, να διερευνήση τούς σκοπούς τής αγωγής. τήν υφή, τό περιεχόμενο καί τούς όρους κάτω από τούς οποίους ασκείται η επίδραση. Έχει ακόμη νά μελετήση καί νά γνωρίση καί τόν παιδαγωγούμενο, καί να αναζητήση «ποιός τίς». Άς σημειώσουμε ακόμη ότι η αγωγή  πάντα γίνεται μέ δύο παράγοντες, τον παιδαγωγούμενο καί τόν παιδαγωγό, είναι λοιπόν μιά κατ' εξοχήν κοινωνική ενέργεια. Ακόμη καί όταν πρόκειται γιά αυτοαγωγή. Γιατί καί τότε εκείνος πού αυτοάγεται επιτελεί τό έργο του μέ συνεχή διάλογο ή αντίλογο πρός μιά κοινωνία.

(Από την εισαγωγή του βιβλίου)