Ο ΓΕΡΟΣ ΚΑΙ Η ΘΑΛΑΣΣΑ

Μία έντονη αίσθηση ηρεμίας και καθήκοντος αναδύεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, καθήκοντος που σε πολλά σημεία γίνεται μοιρολατρία. Ένας είδος μοιρολατρίας όμως που καταφέρνει να κερδίσει ακόμα και τους πιο σκληρούς επικριτές της. Αυτή η μοιρολατρία και προσκόλληση στο καθήκον προσφέρει αντί για ανασφάλεια, καταφύγιο. Αντί να κάνει το υποκείμενο να αγωνιά για την στενή και συγκεκριμένη φύση της ύπαρξής του, τον ηρεμεί με τη σιγουριά της αποδοχής της.

Ο Σαντιάγο θα μπορούσε να ήταν παλαιστής, οδηγός φορτηγού ή να κάνει κάτι πιο λαμπερό από το να σηκώνεται κάθε μέρα χαράματα μέσα στο κρύο για να πάει να κάνει μία δουλειά που αντικειμενικά τον τελευταίο καιρό δεν τον θέλει. Τίποτα τέτοιο όμως δεν συμβαίνει. Ο Σαντιάγο είναι ψαράς. Και κάνει ό,τι πρέπει να κάνει ένας ψαράς με την χαρά που προσφέρει το καθήκον όχι απέναντι στα πράγματα, αλλά απέναντι στον εαυτό σου όταν κάνεις ό,τι μπορείς και ύστερα μακάριος αφήνεις τα πράγματα να πάρουν την πορεία της τύχης, σίγουρος πως δεν μπορούσες να κάνεις τίποτα περισσότερο. Και τη στιγμή εκείνη που καταλαβαίνεις πως έδωσες το 100% της ύπαρξής σου για να υπηρετήσεις την φύση του ανθρώπου που κλειδώθηκε μέσα σου, εκείνη την στιγμή δεν είσαι ψαράς, αλλά άγιος.

Και αυτό είναι ο γέρος ψαράς του Χέμινγουεϊ. Ένας άγιος που βρίσκει μίαν ανομολόγητη χαρά όχι στην έκβαση των πραγμάτων, αλλά στην άνευ παρεκκλίσεως πορεία προς αυτήν.

(Βιβλιοκρισία του Σπύρου Γούλα από το άρθρο του, «Ο γέρος και η θάλασσα: δωρεάν ψυχοθεραπεία με τη μορφή βιβλίου»)